Mijn persoonlijke achtergrond en de relatie tot deze communicatiecursus heeft enige toelichting nodig. Dan is er meer duidelijkheid over waarom ik bepaalde communicatievaardigheden, -technieken prefereer. Natuurlijk zijn er basisprincipes die voor iedereen gelden. Dingen als grenzen aangeven, elkaar respecteren, signalen herkennen, luisteren, nadenken, bezinnen… Toch zijn er dingen, die voor mij bijzonder goed gewerkt hebben. Echter dat hoeft niet in dezelfde mate effectief bij een ander ook zo te zijn. Bijvoorbeeld ik spreek vrij snel iets uit. Iemand anders kan meer bezinkingstijd nodig hebben. Ook dingen als vals schuldgevoel en verantwoording zijn voor mij zeer belangrijke punten die niet zo zwaar hoeven te tellen voor anderen.
Mijn bakvormpje ziet er net weer wat anders uit. Het is belangrijk dat ieder een eigen vormpje ontwikkelt met de grondbeginselen als basis. Ik stimuleer vooral om jezelf te ontdekken en niet alles klakkeloos over te nemen.
In deze cursus wordt een breed scala aan kennis, technieken, vaardigheden aangereikt. Welke gaat werken, of in welke combinatie of mate moet de praktijk uit gaan wijzen. Dat is voor ieder een persoonlijk ontdekkingsproces. Om mijn vormpje beter te laten begrijpen is er een stukje persoonlijke achtergrond nodig.
Communiceren is mij niet van zelf meegegeven tijdens mijn opvoeding. Ik kom uit een disfunctioneel gezin waar men niet met emoties en stress kon omgaan. Van fatsoenlijk communiceren was geen sprake. Schreeuwend, manipulerend, afgewisseld met loopgravenoorlogen via stiltes. Een situatie waar snel op je werd afgereageerd als kind zijnde wat veel angst en stress veroorzaakte.
Het is natuurlijk te begrijpen dat dit niet goed is voor je ontwikkeling in het algemeen, en vooral niet voor je communicatieve vaardigheden. Omdat er van het ene op het ander moment een uitbarsting kon komen, had je geen idee wanneer je goed of fout zat. Geen idee van waar je grenzen lagen en die van de ander. Voor mij waren valse schuldgevoelens en angsten dagelijkse kost als jong en opgroeiend kind. Ook als je niets fout had gedaan.
In verband met deze angsten had ik een zeer defensief mechanisme ontwikkeld. Bijvoorbeeld al bij voorbaat afstand nemen zonder dat ik echt weet hoe iets precies in elkaar zit. Of al bij voorbaat woedend worden. Het informeren over hoe iets bedoeld wordt of in elkaar zit, het checken van informatie dus, was voor mij van cruciaal belang om gezond te kunnen communiceren. Iets wat in mijn bakvormpje veelvuldig voor komt.
Een ander belangrijk punt was het onderzoeken van waar verantwoording lag om te weten of mijn schuldgevoel wel terecht was. Want die was natuurlijk helemaal krom geslagen.
Later als volwassene heb ik dat moeten ontwikkelen. Min of meer uit noodzaak omdat ik toen in zware depressies terecht was gekomen door onder andere de post-traumatische stressstoornis die ik heb opgelopen door het mishandelen. Ik heb meerdere zelfmoordpogingen ondernomen. Het leven was voor mij helemaal kapot. De angsten, het doodsverlangen en de zelfverachting waar ik mee leefde waren ondraaglijk. Mijn defensieve communicatiestijl maakte dat alleen maar erger. Het moest veranderen. Beter gezegd een gezonde communicatiestijl zou mij veel helpen hier uit te komen en te blijven.
Door psychologische en pastorale hulp, veel gebed, medicijnen, verwerken, jezelf leren kennen en liefhebben, therapieën, regressie enzovoort ben ik na 15 jaar er doorheen. Dat betekent dat zon 80-90% van alle woede, eenzaamheid, verdriet, existentiële diepe angsten, zelfverachting, zelfmoordneigingen is verwerkt, een plek gegeven en nieuwe communicatievormen zijn ontwikkeld. Natuurlijk is het zo dat je niet alles 100% verwerkt krijgt. Resten zullen altijd aanwezig zijn in zowel emoties, gedachtepatronen als lichamelijke reacties. Maar het leven is wel leefbaar geworden.
Die nieuwe manier van communiceren ontwikkelen was hierbij van cruciaal belang. Zonder dat was ik niet ver gekomen en keer op keer tegen dezelfde dingen dingen aangelopen. Had ik het dus niet gered, en niet op een andere manier met mijzelf, mijn omgeving en God om kunnen gaan. Want ik had een zeer agressieve, afwerende communicatie opgebouwd aan het einde van mijn tienerjaren. Je kon wel met mij omgaan als je redelijk was. Maar gebeurde er iets dan was ik snel te aanvallend en afwerend. Voelde me snel afgewezen of angstig dat ik anderen had afgewezen of gekwetst. Van jongs af aan was ik getraind om gevaar te ontdekken en te ontwijken of te pareren. De focus lag op geen klappen krijgen of afwijzing te riskeren. Dat was als kind dagelijkse kost. Van s’ochtends vroeg tot s’avonds laat.
Dit is nu helemaal veranderd, hoewel de oude mechanismen toch nog wel eens de kop op kunnen steken in onbewaakte en onverwachte situaties.
Nu zal niet iedereen zo´n heftige achtergrond hebben., of een aantal misschien nog heftiger. Echter ik denk dat voor iedereen communicatie belangrijk is en ieder er ook graag in wil groeien/verbeteren. Afgaande op alle verhalen door de jaren heen ontkomt bijna niemand aan minder goedlopende contacten en relaties die men wel graag wil verbeteren. Deze cursus kan daar zeker aan toe bijdragen.
Zoals ik al zei ieder heeft een eigen bakvorm. De mijne heeft weer bepaalde bijzondere hoekjes of bochten erin, maar de basis is hetzelfde. Als je wilt bakken zul je een vormpje moeten hebben. En aan communiceren ontkom niemand.
Stel dus vooral je eigen bakvormpje samen…
Jurgen
